Khi thảo luận về các điều kiện thị trường trong bối cảnh đầu tư, các thuật ngữ như “Bull Market và Bear Market” thường được sử dụng. Những cụm từ này giải thích hiệu suất tổng thể của thị trường chứng khoán tăng hay giảm, hoặc cả hai. Chính xác thì Bull Market và Bear Market là gì? Trader nên làm gì khi gặp 2 thị trường này? Hãy cùng FX Việt đi tìm hiểu thông qua bài viết hôm nay nhé!
Bull Market và Bear Market là gì?
Bear Market là gì?
Từ “Bear Market” hay “thị trường gấu” dùng để chỉ tình trạng thị trường giảm giá. Giá cổ phiếu tiếp tục giảm trong một thị trường gấu. Điều này tác động đến tâm lý nhà đầu tư nhận định thị trường sẽ tiếp tục giảm điểm, kéo dài xu hướng tiêu cực.
Bull Market là gì?
Bull Market được hiểu một cách đơn giản là “thị trường giá lên” dùng để chỉ tình trạng thị trường đang tăng trưởng. Giá cổ phiếu sẽ tăng trưởng đều đặn trong thị trường này. Các nhà đầu tư cần tăng khoản đầu tư của họ trong Bull Market vì họ chắc chắn rằng đà tăng sẽ kéo dài trong thời gian dài.
Cấu trúc thị trường bò và thị trường gấu
Trên thực tế, cấu trúc xu hướng thị trường tăng hoặc giảm rất giống với quy luật sóng Elliott. Trong đó, cấu trúc sóng Elliott và sóng xu hướng thị trường lần lượt là 1, 2, 3, 4, 5, trong khi các sóng xu hướng điều chỉnh là a, b và c.
Tuy nhiên, bạn không cần chú ý đến sóng Elliott a, b hoặc c, thay vào đó, hãy tập trung vào các sóng 1, 2, 3, 4 và 5. Chẳng hạn, các sóng 1, 2, 3, 4 và 5 ở trên cho thấy xu hướng tăng nên được gọi là thị trường bò (Bull Market) với các giai đoạn sau:
Sóng thứ 1
Giai đoạn đầu tiên của thị trường giá lên, đánh dấu sự khởi đầu của xu hướng tăng sau khi thị trường giá xuống. Đây là giai đoạn tích lũy và sóng tăng thường yếu và không rõ ràng.
Tuy nhiên, bạn sẽ không biết liệu nó có thực sự chuyển từ Bear sang Bull hay chỉ đơn giản là một làn sóng điều chỉnh đi lên trong thị trường Bear. Đôi khi quá trình phân tích và dự đoán phụ thuộc vào kinh nghiệm và sự may mắn của nhà đầu tư.
Sóng thứ 2
Đây được coi là sóng điều chỉnh đầu tiên và nếu nó xảy ra trong khung thời gian ngắn sẽ dẫn đến thị trường giá xuống. Điều này có thể so sánh với khoảng thời gian nghỉ ngơi trong động thái ban đầu của thị trường. Khi sóng 2 hình thành, bạn sẽ biết rõ hơn về việc liệu thị trường có thực sự bước vào Bear Market hay không.
Nếu sóng giảm thứ 2 này yếu và chứa các nến giảm giá không quá nổi trội thì rất có thể nó đã hình thành trong thị trường tăng giá.
Sóng thứ 3
Sóng thứ 3 là sóng mạnh nhất sau giai đoạn tích lũy ban đầu. Khi một con bò đã xác định được mục tiêu tấn công, nó phải lấy đà và di chuyển về phía mục tiêu là sóng 1 và sóng 2, trước khi tăng tốc để tập trung lực tấn công vào mục tiêu là sóng thứ ba.
Sóng thứ 4 và thứ 5
Sóng thứ 4 và thứ 5 đại diện cho giai đoạn thoái lui hoặc giai đoạn chuyển tiếp của xu hướng thị trường.
Trên thực tế, nhà đầu tư có thể không xác định rõ ràng các sóng được mô tả ở trên, thậm chí một xu hướng có thể có nhiều sóng 1, 2, 3, 4 và 5 liên tiếp. Vì vậy, nhà giao dịch rất khó để dự đoán được các con sóng 1, 2, 3, 4 và 5 để giao dịch.
Nguồn gốc của thị trường bò và gấu
Dựa vào hình ảnh minh họa về một con bò và con gấu đang đuổi theo con mồi của chúng, cái tên Bull Market đã được tạo ra. Con gấu sẽ đứng thẳng và sử dụng hai chân trước để tiêu diệt con mồi, trái ngược với con bò tót tấn công bằng cách húc vào kẻ thù.
Đặc điểm của Bull Market và Bear Market
Tình hình của nền kinh tế
Nền kinh tế và thị trường chứng khoán gắn liền với nhau. Vì thị trường chứng khoán đang ở trong một thị trường Bear market sẽ cho thấy tình trạng của nền kinh tế có thể đang suy giảm. Lợi nhuận của công ty thấp có tác động trực tiếp đến giá trị cổ phiếu.
Ngược lại, các công ty có tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận có tác động tích cực đến tâm trạng của nhà đầu tư trong một thị trường giá lên. Điều này ảnh hưởng và hỗ trợ sự mở rộng của nền kinh tế.
Cung và cầu chứng khoán
Cầu thường lớn hơn cung trong thời kỳ Bull market vì nhiều nhà đầu tư muốn mua tài sản trong khi một số ít sẵn sàng bán chúng. Khi các nhà đầu tư tranh giành một phần vốn cổ phần bị hạn chế, giá cổ phiếu sẽ tăng theo.
Tuy nhiên, trong một thị trường Bear market, nhiều nhà đầu tư cố gắng bán chứng khoán mà họ đã sở hữu thay vì thêm vào danh mục đầu tư mới. Chênh lệch giữa cung và cầu là nguyên nhân đẩy giá cổ phiếu xuống.
Tâm lý nhà đầu tư
Tâm lý nhà đầu tư và trạng thái thị trường chứng khoán luôn có mối quan hệ và tác động lẫn nhau. Các nhà đầu tư hiện tại và các nhà đầu tư mới luôn sẵn sàng tham gia vào thị trường với hy vọng kiếm được lợi nhuận khi thị trường tăng nhờ tâm lý lạc quan.
Mặt khác, trong “Bear market”, khi thị trường chứng khoán suy giảm và có tác động tâm lý tiêu cực đến các nhà đầu tư, phần lớn họ sẽ cảm thấy buộc phải rút tiền ra khỏi thị trường và đầu tư vào nơi khác.
Cách xác định thị trường giá lên và giá xuống
Không phải phản ứng nhanh chóng của thị trường đối với một sự cố cụ thể, mà đúng hơn là hành vi của nó trong một khoảng thời gian dài mới là điều quan trọng nhất trong việc đánh giá liệu một thị trường đang ở Bull market hay Bear market. Biến động nhỏ của thị trường chỉ biểu thị một xu hướng nhất thời hoặc sự điều chỉnh của thị trường.
Ngoài ra, những biến động dài hạn của thị trường sẽ không phải lúc nào cũng tăng hoặc giảm. Thị trường đôi khi có thể có một giai đoạn đi ngang mà không có bất kỳ chuyển động xu hướng rõ ràng nào.
Cách xác định Bull Market – Thị trường tăng giá
Để xác định thị trường tăng giá, bạn dựa vào các dấu hiệu sau:
- Giá thường tăng trong thời gian dài: Bull Market thường tồn tại lâu hơn Bear Market, với xu hướng tăng cơ bản kéo dài vài năm.
- Tâm lý lạc quan của nhà đầu tư: Khi các nhà đầu tư tự tin và lạc quan về thu nhập hoặc tăng trưởng của doanh nghiệp nào đó, điều đó cho thấy thị trường đang tích cực.
- Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ: Nền kinh tế tăng trưởng mạng thường đi kèm với sự gia tăng nhu cầu về tài sản rủi ro hoặc chi tiêu của người tiêu dùng.
- Giá phục hồi tối thiểu 20% so với mức đáy thị trường: Mặc dù không có quy tắc nào được đặt ra để xác định thị trường tăng giá, nhưng nguyên tắc cơ bản phổ biến nhất là mức tăng 20% so với đáy thị trường trước đó.
- Đỉnh và đáy cao hơn: Đỉnh và đáy cao hơn được hiển thị trên các khung biểu đồ dài hạn.
Cách xác định Bear Market – Thị trường giảm giá
Để xác định thị trường giảm giá, bạn dựa vào các dấu hiệu sau:
- Giá thường giảm trong thời gian dài: Đặc điểm của Bear Market là sự sụt giảm giá nhanh chóng và thường có tốc độ nhanh hơn so với mức tăng đầu tiên.
- Tâm lý bi quan của nhà đầu tư: Niềm tin của nhà đầu tư bị lung lay và tình trạng bán tháo đã xảy ra trên thị trường.
- Tăng trưởng kinh tế suy yếu: Thị trường giảm giá ảnh hưởng đến nhiều loại tài sản, đặc biệt là cổ phiếu trở nên cực kỳ biến động khi thị trường suy yếu và suy thoái kinh tế.
- Giá giảm tối thiểu 20% so với mức đỉnh của thị trường
- Đỉnh và đáy thấp hơn: Đỉnh và đáy thấp hơn được hiển thị trên các khung biểu đồ dài hạn.
Cách giao dịch với Bull Market và Bear Market
Khi thị trường ở trạng thái Bull market
Khi thị trường ở trạng thái thị trường Bull market, các nhà đầu tư phải thu lợi nhuận từ xu hướng tăng giá cổ phiếu để chọn điểm mua và bán tốt và nhận ra lợi nhuận dự kiến. Mặc dù đang ở trong một thị trường giá lên, nhưng sẽ có lúc thị trường sụt giảm nhanh chóng. Dưới đây là một vài gợi ý cho các nhà đầu tư:
- Tận dụng việc giảm giá để mở rộng tỷ lệ nắm giữ cổ phiếu nếu nhà đầu tư đã sở hữu cổ phiếu chất lượng cao của một công ty vững chắc.
- Thay vì bán các cổ phiếu vững chắc, các nhà đầu tư nên giảm tỷ lệ cổ phiếu đầu cơ trong danh mục đầu tư của họ.
Khi thị trường ở trạng thái Bear market
Do sự sụt giảm liên tục của cổ phiếu, khả năng thua lỗ cao hơn trong khi thị trường đang ở trong tình trạng thị trường giá xuống. Dưới đây là một số gợi ý cho các nhà đầu tư:
- Nhà đầu tư nên lựa chọn những cổ phiếu ổn định. Những cổ phiếu này duy trì sự ổn định của chúng ngay cả trong các chu kỳ kinh tế đầy thách thức hoặc thịnh vượng và ít nhạy cảm hơn với các xu hướng thay đổi của thị trường. Trong số đó có cổ phần của ngành công nghiệp tiện ích, thường do chính phủ nắm giữ. Bất kể tình hình tài chính của họ như thế nào, khách hàng vẫn mua hàng hóa của công ty.
- Nhà đầu tư mua ròng (Net buyer) sẽ ưu tiên giá cổ phiếu giảm. Để giảm bớt tác động của biến động giá đối với giá trị của cổ phiếu do nhà đầu tư nắm giữ, một số nhà đầu tư sẽ sử dụng phương pháp trung bình hóa giá (Dollar-Cost Averaging) trong tình huống này.
Lưu ý khi giao dịch với Bull Market và Bear Market
Khi thị trường tăng giá hoặc giảm giá, đòi hỏi bạn phải hiểu rõ cách hoạt động của các loại tài sản khác nhau trong điều kiện thị trường này.
Cổ phiếu tăng trưởng thường hoạt động tốt hơn trong Bull Market, nhờ sự phục hồi từ nền kinh tế. Ngược lại, các cổ phiếu giá trị có lợi trong Bear Market do bị định giá thấp khi thị trường giảm mạnh hơn thay vì phải quan tâm các hoạt động kinh doanh của công ty.
Để tham gia vào các thị trường này, bạn phải thay đổi mốc thời gian đầu tư của mình. Đối với các nhà giao dịch đang tìm kiếm lợi nhuận dài hạn, trạng thái thị trường hiện tại, dù tăng hay giảm, có thể ít ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư của họ. Thay vào đó, họ nên giao dịch theo chiến lược của mình bất chấp những biến động ngắn hạn của thị trường.
Điều quan trọng là phải nhận ra rằng các loại tài sản khác nhau có thể thay đổi khi thị trường tăng hoặc giảm. Ví dụ: đa dạng hóa danh mục đầu tư của bạn bằng vàng hoặc bất động sản, những tài sản an toàn chống lạm phát trong thị trường giá lên.
Ngược lại, khi thị trường giảm giá, việc chuyển đổi tài sản (trái phiếu hoặc các khoản đầu tư khác) thành tiền mặt sẽ mang lại sự an toàn cao hơn. Cách tiếp cận đa dạng trên toàn cầu cho phép bạn hưởng lợi khi thị trường giá lên ở các quốc gia khác.
Chìa khóa thành công trong đầu tư của bạn là tập trung vào tiềm năng dài hạn của khoản đầu tư của bạn, bất kể thị trường đang tăng hay giảm. Các doanh nghiệp có quy mô hoạt động ổn định, có thể tạo ra lợi nhuận lâu dài và là lựa chọn hấp dẫn đối với các nhà đầu tư.
Hy vọng thông qua bài viết trên bạn đã biết được Bull Market và Bear Market là gì? Các trạng thái Bull market hay Bear market đều có tác động đáng kể đến sự thành công của các khoản đầu tư, do đó bạn nên nghiên cứu tình trạng của thị trường trước khi đầu tư để có thể phát triển một kế hoạch hiệu quả.